Τετάρτη 18 Μαΐου 2016

✅ Οι κάτοικοι του με βάση τα δεδομένα των οθωμανικών φορολογικών κατάστιχων από το 1478 μέχρι το 1568 καταγράφονται ως καρβουνιάρηδες του μεταλλείου των Σιδηροκαυσίων.
Για την υπηρεσία τους αυτή ήταν ασύδοτοι από τους έκτακτους φόρους.
Ένα τμήμα των κατοίκων του χωριού ήταν στα 1527 και 1568 γερακάρηδες. Και αυτοί ήταν ασύδοτοι από τους έκτακτους φόρους.



Παρακάτω παρουσιάζεται ο σχετικός πίνακας απογραφής. Με αστερίσκο (*) σημαίνονται οι γερακάρηδες:




Στα πρώτα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας παρατηρείται μία ραγδαία αύξηση πληθυσμού στην ελληνική περιφέρεια αποτέλεσμα της Pax Ottomanica και του τέλους των συγκρούσεων και πολέμων με συνεπεία την δημιουργία και ανάπτυξη στην ελληνική ύπαιθρο πολλών χωριών .
.
Στην περιοχή την δική μας έχουμε τα εξής : 
  1. Η Ραλιγόβα, μετέπειτα Αρναία το 1928, στο κατάστιχο του 1478 καταχωρείται ως καλλιεργήσιμη γη του Παλαιοχωρίου και δεν είχε κατοίκους. Μεταξύ του 1478 και 1519 εξελίχθηκε σε χριστιανικό χωριό.
  2. Αναφέρεται επίσης κοντά στο Παλαιοχώρι το (τούρκικα) Yenikoy ή (σλάβικα) Novoselo, μετέπειτα το αντίστοιχο στην ελληνική Νεοχώρι Χαλκιδικής από τον 19ο αιώνα, το οποίο πιθανώς να ιδρύθηκε κατά την οθωμανική περίοδο πριν το 1519 και ονομάστηκε έτσυ σε αντιδιαστολή με το γειτονικό Παλαιοχώρι.
Επίσης στα Οθωμανικά κατάστιχα (τεφτέρια) καταχωρούνται και άλλες εκτάσεις στην γεωγραφική περιοχή του Παλαιοχωρίου.

Πηγή : Κολοβός Α. Ηλίας, Χωρικοί και μοναχοί στην Οθωμανική Χαλκιδική, 15ος - 16ος αιώνας, διδακτορική διατριβή, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη, 2000
https://www.palaiochori.gr/2022/11/palihor-1478-1568.html
.
Σημείωση : Διαβάζουμε σε μελέτες ότι τα Σιδηροκαύσια από το 1530 περίπου αφότου ο Σουλεϊμάν Α΄ (1520 – 1566) είχε αναδιοργανώσει τα μεταλλεία, γνωρίζουν ακμή και ο συνοικισμός μεγαλώνει γοργά.
Το ίδιο διάστημα παρατηρούνται μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμών στο οθωμανικό κράτος. Μεταναστευτικό ρεύμα ξεχύνεται από τα Άγραφα και τη βόρεια Ήπειρο προς την περιοχή της Θεσσαλονίκης, τη Μακεδονία, αλλά και τις βορειότερες χώρες της βαλκανικής. Παράλληλα έχουμε και την εισροή ξένου πληθυσμιακά στοιχείου προς τα Μαντεμοχώρια.

✅ Στην επίσημη οθωμανική απογραφή του 1519 για το Παλαιοχώρι έχουμε 78 ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΆ 
https://www.palaiochori.gr/2018/03/1519.html

✅ Στην επίσημη οθωμανική απογραφή του 1530 για το Παλαιοχώρι έχουμε τα εξής :


✅ Στο οθωμανικό φορολογικό τεφτέρι ΤΤ723 όπου αναφέρονται τα Μετόχια του Αγίου Όρους κατά το 1568 έχουμε στο Παλαιοχώρι Μετόχι-λιβάδι των κάτωθι Αγιορείτικων μονών :


ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ
ΒΑΤΟΠΕΔΙΟΥ
ΔΟΧΕΙΑΡΊΟΥ
ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ
ΖΩΓΡΑΦΟΥ
ΙΒΗΡΩΝ *
ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ
ΞΗΡΟΠΟΤΑΜΟΥ
ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ
ΣΙΜΩΝΟΠΕΤΡΑ


✅ Στίς 24 Ιουνίου 1682 υπάρχει αφιέρωση χωραφιού στην Μονή Ξηροποτάμου στα Πινακαρια από τον Στόϊκο. Υπογράφουν οι κάτοικοι του Παλαιοχωρίου Στέργιος, Ζαφείρης , Γιοβάννης , Γεωργός και Γεώργιος.

✅ Στα επόμενα χρόνια βλέπουμε μια συρρίκνωση της πληθυσμιακής εξέλιξης του χωριού μας  :



Ναχιγιές Σιδηροκαύσια-Sidrekapsi στα 1695 Σιδηροκαύσια : 7? , Ίσβορος (Στρατονίκη) : 18
Ιερισσός : 13 , Γομάτι : 16 , Ρεβενίκια (Μεγάλη Παναγία) : 24
Παλαιοχώρι : 9, Βαρβάρα : 6 , Μόδι : 6 , Στανός : 6 , Λιαρίγκοβη (Αρναία) : 26
Χωρούδα : 6 , Νεοχώρι (Yeniköy) : 6
πηγή : κώδικας 2 Ιεροδικείου Θεσσαλονίκης . Ο φόρος αντιστοιχεί μάλλον σε καντάρια. Κάθε καντάρι = 56 κιλά
.
✅ Κατά τον 18ο αιω. υπάρχουν αρκετά πωλητήρια λιβαδιών (5 λιβάδια) στην γεωγραφική περιοχή του Παλαιοχωρίου (Μονή Ξηροποτάμου). Αναφέρονται οι κάτοικοι γέρο-Στρούμος, Μάρκου, Γιόβου, Νικόλας Σαμαράς,Γιόβος του Πέτρου, Ιατρός, Νικόλας του Στρατήκι, Χρήστος του Σιμώνη, Αγοραστός Γερακάρης , Αντρώνης Γερακάρης, Θεόδωρος ο , Καζαντζής Γιάννος και Μουσταφάς
https://www.palaiochori.gr/2019/06/18.html

✅ Το 1726 υπάρχει ομολογία μαστόρων για οικοδομικές εργασίες στη Μονή Ξηροποτάμου όπου αναφέρονται ονόματα και επίθετα που υπάρχουν έως και σήμερα στο Παλαιοχώρι δηλ. Μάστρο-Αντρώνης , Μάστρο- Ιωάννης και οι Μάνθος , Κώστας και Δήμος. https://www.palaiochori.gr/2019/06/1726.html

✅ Ο Άγγλος περιηγητής Richard Pococke, διανυκτέρευσε στο χωριό μας στις 14 Σεπτεμβρίου 1740 και αναχώρησε την επόμενη ημέρα δηλαδή στις 15 Σεπτεμβρίου κατευθυνόμενος από Άγιον Όρος προς Θεσσαλονίκη, μια αναφορά που υπάρχει στην έκδοση των περιηγήσεών του (Λονδίνο, MDCCXLV/1745).
Επίσης το απεικονίζει και σαν μεγάλο κεφαλοχώρι στην Χαλκιδική σε χάρτη των περιηγήσεων του στον Ελλαδικό Χώρο.  
https://www.palaiochori.gr/2022/12/richard-pocock-description-of-east-and.html


✅ χάσι του Λόγγου



 Χωριά που ανήκαν στο χάσι του Λόγγου / Kura-ı has Longoz
Πολύγυρος, Συκιά, Σιποτνίκια, Τοπλίκια, Καγιατζίκι, Παρθενώνας, Παλαιοχώρ, Ορμύλια, Τσιφλίκι Λαγκαδά, Άγιος Μάμας, Νικήτη, Επανομή, Ζουμπάτες, Κλισαλί (Προφήτης Λαγκαδά), Μεγάλο Καραμπουρνού  (Αγγελοχώρι), Μικρό Καραμπουρνού (Κερασιά) (Oι παραπάνω φωτογραφίες προέρχονται από κώδικες του Ιεροδικείου Θεσσαλονίκης Πηγή: Ν. Π"οικονόμου)
Παλαιοχώρι, Χασιά του Λόγγου : Βασίλης Δημητριάδης, Φορολογικές Κατηγορίες των χωριών της Θεσσαλονίκης κατά την ΤουρκοκρατίαΜακεδονικά 20 (1980),  Ιστορικά Αρχεία Μακεδονίας. 
https://moyzas.blogspot.gr/2018/04/blog-post_99.html

✅ Στις 10 Μαρτίου 1747 υπάρχει συμφωνία Ζηζηλιωτών μαστόρων με τη Μονή Ξηροποτάμου αναφέρονται οι Νέκος , Δήμος , Ράϊκος και Νικόλας.

✅ Σε χάρτη του 1780 αποτυπώνεται το Paleo-chori και νότια του Ruiny (Ερείπια),  νοτιότερα Hier(h)in (ελάτε εδώ?) και Riviere (ποτάμι-ρέμα), δυτικά δύο Grand Village (Μεγάλα Χωριά) και το βουνό Long Salomon (Μακρύς Σολομον?)
https://moyzas.blogspot.com/2018/06/carte-du-sud-est-de-la-chalcidique-avec.html


✅Το 1793 πέρασε από το Παλαιοχώρι ο γάλλος πρόξενος στην Θεσσαλονίκη Espirit m. Cuisinery. Στο Voyage dans la Makedonie περιγράφει έναν δυναμικό οικισμό. Και κλείνει την τρισέλιδη αναφορά του στο Παλαιοχώρι και στον Παλαιοχωρινό ο οποίος τον φιλοξένησε με την ιστορική ρήση «[...]με μεγάλη μου λύπη αποχωρίστηκα από αυτόν τον Έλληνα κάτοικο σίγουρα της αρχαίας αυτής Χαλκιδικής [...]».



 


✅ Tο Παλαιοχώρι αναφέρεται σε έγγραφα της μονής Βατοπεδίου του 1795 μ.Χ., στα οποία φαίνεται ότι Παλαιοχωρινοί δανείζουν χρήματα στη μονή, δείγμα της ευμάρειάς τους.

1 comments:

STOχASTIS είπε...

Είναι και η φοβερή περίοδος της σταδιακής επέκτασης των Ισπανών στις αραβοκρατούμενες περιοχές της Ιβηρικής Χερσονήσου, αυτή που ονόμασαν εντελώς αυθαίρετα οι νικητές «Ρεκονκίστα», δηλαδή «ανάκτηση». Η Reconquista κατέληξε το 1492 με την ολοκληρωτική κατάκτηση της Ανδαλουσίας (το τελευταίο πλέον Εμιράτο της Γρανάδας) και τα άγρια μέτρα που επέβαλλαν οι κατακτητές στους μουσουλμανικούς και τους εβραϊκούς πληθυσμούς: προσφυγιά ή αλλαξοπιστία – και πάλι όμως υποπτεύονταν όσους είχαν ασπαστεί με το ζόρι τον Χριστιανισμό.
Τρεις δεκαετίες αργότερα, οι Οθωμανοί του Σελίμ Α΄ κατακτούν το μεγαλύτερο μέρος του αραβικού και αραβόφωνου κόσμου (μετά το 1516-17).

Πάντως , σχετικά με τις, συχνά επιτυχημένες, προσπάθειες συνύπαρξης μεταξύ των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών της μεσαιωνικής Μεσογείου και τις περιόδους κοινωνικής ηρεμίας, υπάρχει μία σειρά από εικονογραφημένα χειρόγραφα του 13ου αιώνα που απεικονίζουν «μία παρτίδα σκάκι». Άλλοτε ένας Μουσουλμάνος παίζει σκάκι με έναν Χριστιανό (φωτ 1 Al-Andalus-Ανδαλουσία), άλλοτε ένας Μουσουλμάνος παίζει με έναν Εβραίο (φωτ 2).
Και αφού η απροσδόκητη νίκη του Μαρόκου και ο αποκλεισμός της Ισπανίας μας έβαλε στις ράγες της Ιστορίας και προσεγγίσαμε την αναζωπύρωση της συλλογικής μνήμης λαών που αισθάνονται ακόμα μία πολιτιστική ομογένεια, ας θυμηθούμε και το εξαιρετικό ιστορικό μυθιστόρημα του Τάρικ Άλι, «Στον ίσκιο της ροδιάς» (εκδόσεις Άγρα, πολύ καλή και η μετάφραση). Αναφέρεται στην καταστροφή μιας διακεκριμένης οικογένειας Μαυριτανών των Μπανού-Χοντάιλ, που έζησαν για πέντε αιώνες στην Ανδαλουσία. Η δράση τοποθετείται στα 1499, λίγο μετά την πτώση της Γρανάδας και την «Ανακατάκτηση» από τους Ισπανούς στα χρόνια της βασίλισσας Ισαβέλλας, της Ιεράς Εξέτασης και των υπερπόντιων κατακτήσεων. Είναι τα δραματικά χρόνια από την πλευρά των Μαυριτανών, που βλέπουν να καίγονται τα ιερά και τα σοφά βιβλία τους, να καταπατούνται οι πνευματικές, γλωσσικές και θρησκευτικές ελευθερίες τους και οδηγούνται πολλοί στον βίαιο εκχριστιανισμό. Είναι ακριβώς η εποχή της εγκατάστασης των Σεφαράδ, των διωγμένων Εβραίων από την Ιβηρική, στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πολιτείες της τότε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αλλά ο ΤΑ μιλάει για τους Μουσουλμάνους που έμειναν. Ένα πραγματικά θαυμάσιο βιβλίο. Άσε που ταίριαξαν όλα αυτά και με τη σκούνα από το Μαρόκο (τη χθεσινή μας δημοσίευση).

https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fpermalink.php%3Fstory_fbid%3Dpfbid0mucZHFADkZmxqcMnsEZZAJ7aJf3KTApzgAmg2BKnbu47CsKmFYx4SospJoF5byQzl%26id%3D100064893366384