Τετάρτη 18 Μαΐου 2016

Παπαποστόλου ? , ?, Μπηγίνα Δ. Μοσχοπούλου,
Αθανάσιος Γ. Σιώκος (1882-14/8/1948), Τσελεπή Δημ. Μαρία σύζυγος Αθανασίου Γ. Σιώκου (1888-1989)

Φορεσιά ανδρική

Μπενεβρέκι ή σιαγιάνι είδος βράκας από ύφασμα μάλλινο (δίμυτο) σε χρώμα μαύρο, υφασμένο στον αργαλειό του σπιτιού. Φαρδύ με σέλα που κρέμονταν αρκετά στο πίσω μέρος. Δύο βαθιές τσέπες στα πλάγια, ίδιο μπρος πίσω με μάκρος ως τα παπούτσια. Δένονταν στη μέση με μια λουρίδα από ύφασμα, περασμένη εσωτερικά που με το σφίξιμο σχημάτιζε σούρα.
Φανέλλα υφαντή η πλεχτή μάλλινη ή μαλλοβάμβακη ίδια χειμώνα καλοκαίρι.
Πουκάμισο από ύφασμα του αργαλειού κάμποτ γεράνιου.
Βρακί άσπρο ίδιο σχέδιο με το μπενεβρέκι, μακρύ έδενε πάνω από τον αστράγαλο.
Σκ΄φούνια (κάλτσες) μάλλινα πλεχτά, σε χρώμα μαύρο καφέ η σιάργκαβου (γκρι).
Βέστα γιλέκο από ύφασμα χονδρό μάλλινο χωρίς μανίκια. Φοριούνταν πάνω από το πουκάμισο, κούμπωνε στα πλάγια και είχε δυο μεγάλες τσέπες μπροστά.
Ντουλαμάς φοριούνταν πάνω από τη βέστα, ήταν από το ίδιο ύφασμα χωρίς γιακά και κουμπιά με μάκρος ως τη μέση.
Ζουνάρι από ύφασμα μάλλινο λεπτό σε χρώμα βυσινί, μακρύ 2,5 περίπου μέτρα και φάρδος 25-30 πόντους.
Τραγιάσκα σε χρώμα μαύρο ή καφέ με κουμπί στην κορυφή και τρίγωνα κομμάτια, με στρογγυλή ραφή η με πιέτες στο πίσω μέρος οι γιορτινές. Τις φορούσαν χειμώνα-καλοκαίρι.
Τσαρβούλια Παπούτσια μαύρα φαρδιά χωρίς κορδόνια έμπαιναν και έβγαιναν ελεύθερα , γινόταν από χοιρινό δέρμα.
Κομπολόι κεχριμπαρένιο από χάντρες σε διάφορα μεγέθη.


Φορεσιά γυναικεία


Φουστάνι από ύφασμα του αργαλειού (βροχένιο-μεταξωτό) ριγέ ή μονόχρωμο ή κλαδωτό αγοραστό. Το πάνω μέρος στενό εφαρμοστό λίγο πιο κοντό από τη μέση. Χωρίς γιακά κούμπωνε μπροστά ως τη μέση. Το κάτω μέρος μακρύ ως το χώμα με πιέτες που άρχιζαν από τη μέση άνοιγαν κάτω σ΄έναν φαρδύ ποδόγυρο. Η φούστα (το μπόι) μπροστά άφηνε ένα άνοιγμα που το σκέπαζε η ποδιά.
Καβάδι φόρεμα καπιτονέ μονοκόματο, το φορούσαν οι πιο ηλικιωμένες.
Ποδιά μάλλινη υφαντή σε διάφορα χρώματα μονόχρωμη η κλαδωτή (καλλιγραφένια) μια πιθαμή κοντύτερη από το φουστάνι.
Κοντογούνι ζακέτα από ύφασμα μονόχρωμο μάλλινο (ή λούτρο) με γιακά και μακρύ μανίκι, μεσάτο με ζώνη στο πίσω μέρος. Τα μανίκια σχημάτιζαν στους ώμους πιέτες και είχαν στην άκρη όπως και ο γιακάς βελούδο (κατηφέ). Κούμπωνε μπροστά με ένα κουμπί.
Λιμπαντές γρίζινη κοντή ζακέτα
Γούνα το επίσημο χειμωνιάτικο ένδυμα. Εξωτερικά είχε μαύρο μάλλινο ύφασμα και εσωτερικά γούνα. Ανοιχτή μπροστά κατέληγε σ΄ένα γύρισμα σ΄όλο το μάκρος και φαινόταν η γούνα.Το μάκρος της πιο κοντό από το φουστάνι.
Καβούκι είδος φεσιού. Με χρυσοκέντητο «τεπέ» πάνω και κλαδωτό μεταξωτό μαντήλι (σιρβέτα) δεμένο γύρω-γύρω, καρφίτσα στο πλάι και φούντα από συρμάτινη χρυσοκλωστή (κ΄σάφια).
Εσσώρουχα φανέλλα πλεχτή του αργαλειού. Πουκαμίσα άσπρη μακριά. Από πάνω φούστα λεπτή με κόρφο χωρίς μανίκια. Μία δεύτερη φούστα χονδρή απ΄τη μέση και κάτω, φαρδιά όσο το φουστάνι. Βρακί με τέσσερις βρακοζώνες (κορδόνια) που δένονταν δύο μπροστά, δύο πίσω και άλλα κάτω από τα γόνατα.
Ζώνη που κούμπωνε με διπλές μπρούτζινες τόκες μπροστά
Σκ΄φούνια ίδια με τα ανδρικά λίγο μακρύτερα.
Μποτίνια δετά ή με κούμπωμα και χαμηλό τακούνι.
Χτένισμα χωρίστρα στη μέση, μία η δύο πλεξούδες που έπεφταν στην πλάτη ή τυλίγονταν κυκλικά στο κεφάλι.
Κοσμήματα σειρές ντούμπλες ή φλουριά στο στήθος ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση, βραχιόλια και σκουλαρίκια χρυσά.


Σημείωση
Η κα Ιωάννα Γκιζέπα, η κα Βασιλική Καλαμπαλίκη, η κα Ευδοκία Μακαβού και η κα Μακαβού Μαρία ήταν οι κυρίες που βοήθησαν, σχεδίασαν και έραψαν ΑΦΙΛΟΚΕΡΔΟΣ τις στολές του χορευτικού του β΄κύκλου της Πολιτιστικής Εταιρείας Παλαιοχωρίνων (Π.Ε.Π.) https://moyzas.blogspot.gr/2018/03/blog-post_33.html για τα χορευτικά σύνολα που τότε είχε δημιουργήσει.

Στο σύνολο τα υφάσματα και τα υλικά που προμηθεύτηκε η Π.Ε.Π. ήταν αρκετά για να ραφτούνε 20 γυναικείες και 9 ανδρικές παραδοσιακές πλήρης φορεσιές.
Επί της ουσία η Παλαιοχωρινή Τοπική Φορεσιά ΤΟΤΕ πήρε σάρκα και οστά και έγινε πλέον συνείδηση για όλους μας.
Βοήθεια τότε μεγάλη για “το πώς ήταν το επίσημο ένδυμα των Παλαιοχωρινών" είχαμε από παλιές φωτογραφίες σε επίσημες εκδηλώσεις.


2 comments:

STOχASTIS είπε...

Οι πρόγονοι της οικογένειας Σιώκου εντοπίζονται στο Παλαιοχώρι ήδη από το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα (ως παλαιότερος γνωστός με το ονοματεπώνυμό του-γενάρχης θεωρείται ο Νικόλαος Γεωργίου Σιώκος). Από το 1821 μέχρι το 1925 στο χωριό ζει ο πατέρας του παππού του, ο Γεώργιος Σιώκος. Υπήρξε και υπάρχει ζωντανή προφορική παράδοση και πληροφορία στην οικογένεια ότι ο Γεώργιος, γιος του Νικολάου Σιώκου και της Συργιανώς Κληματσίδα από τη Συκιά της Σιθωνίας της Χαλκιδικής, γεννήθηκε στο Άγιο Όρος το καλοκαίρι του 1821, όταν τα γυναικόπαιδα της περιοχής είχαν καταφύγει εκεί για να γλυτώσουν από τη μανία του τυραννικού Μεχμέτ Εμίν Πασά, που είχε ήδη πυρπολήσει περί τα 75 χωριά στη Χαλκιδική. Ο Γεώργιος ήταν γνωστός θυμόσοφος και πνευματώδες άτομο. Από τον γάμο του με τη Βασιλική Κασσάνδρου απέκτησε τον Νικόλαο, τον Κωνσταντίνο, τον Δημήτρη, τη Συργιανώ, την Πηγή, τη Μαρία και τον Αθανάσιο (παππού του Απόστολου)(20). Η οικογένειά του ζούσε σε πολύ δυσμενείς συνθήκες, σε μια περίοδο που στο χωριό δεν υπήρχαν περαιτέρω καλλιεργήσιμες εκτάσεις (ιδιαίτερα για ασυμβίβαστους και ανυπότακτους) και οι ίδιοι δεν είχαν σχεδόν «κανένα στρέμμα» για να ζήσει η πολυμελής τους οικογένεια, καθώς μονίμως σχεδόν ήταν διωκόμενοι στο αντάρτικο και στα βουνά από την τουρκική διοίκηση. Κάνοντας μόνοι τους έργα υποδομής ύδρευσης αρχίζουν σιγά-σιγά να μπορούν να εκμεταλλευτούν τη γη και να επιβιώνουν. Πέρασε μάλιστα κάποτε στα χέρια τους και ο νερόμυλος του χωριού.

Ο παππούς του βιογραφούμενου, Αθανάσιος Σιώκος, γεννήθηκε το 1882 στο Παλαιοχώρι. Με τη σύζυγό του Μαρία (το γένος Δημητρίου Τσελεπή) απέκτησαν μία μεγάλη οικογένεια που αποτελείτο από τη Βασιλική, την Αικατερίνη, τον Γεώργιο (πατέρας του βιογραφούμενου), τον Δημήτρη, τον Νικόλαο, την Αγγελική και την Αναστασία. Όλα τα αδέρφια του πατέρα του βιογραφούμενου παντρεύτηκαν και έκαναν πολλούς απογόνους (υπερηφανεύεται μάλιστα ο ίδιος και αναφέρει ότι είχε 25 πρώτα ξαδέρφια από το σόι του πατέρα του και άλλα 25 από τη μεριά της αείμνηστης πλέον μητέρας του Όλγας) που με τη σειρά τους απέκτησαν τη δική τους οικογένεια. Η Βασιλική παντρεύτηκε τον Στέργιο Ρίμπα και απέκτησαν τρία παιδιά, την Πελαγία, τον Νάκο και τον Αθανάσιο. Η Αικατερίνη παντρεύτηκε τον Περικλή Υψηλάντη και απέκτησαν έξι παιδιά. Ο Νικόλαος παντρεύτηκε τη Σοφία Χριστοδούλου Πολύζου κι απέκτησαν τη Μαρία, τον Αθανάσιο, τον Χριστόδουλο και τη Γεωργία. Η Αγγελική παντρεύτηκε τον Δημήτρη Ρήγα και απέκτησαν τον Ρηγίνο και τη Χάιδω. Η Αναστασία απέκτησε με τον Κωνσταντίνο Σταυρίδη δύο κόρες, την Ευφροσύνη και την Ειρήνη.

Ο πατέρας του βιογραφούμενου, Γεώργιος Σιώκος, γεννήθηκε το 1914. Παντρεύτηκε την Όλγα Παπαργυρίου του Αποστόλου (γένος Ευθυμίας Κωνσταντίνου Γκαγκάνη), η οποία γεννήθηκε το 1916 και η οικογένειά της είχε έρθει στο Παλαιοχώρι από το Νεοχώρι περί τα τέλη του 19ου αιώνα. Το ζευγάρι απέκτησε τέσσερα παιδιά: τον Αθανάσιο το 1942, τον βιογραφούμενο Απόστολο το 1944, τη Μαρία το 1946 και τη Φρειδερίκη-Ευθυμία το 1948.

αφήγηση: Απόστολος Γ. Σιώκος

STOχASTIS είπε...

"Η Βασιλική παντρεύτηκε τον Στέργιο Ρίμπα και απέκτησαν τρία παιδιά, την Πελαγία, τον Νάκο και τον Αθανάσιο." Γεννήθηκε και 4ο παιδί κοριτσάκι η Μπηγίνα (1ο παιδί αφού έχει το όνομα της μητέρας του Αστερίου) η οποία πέθανε σε νεαρή ηλικία.
ΡΑ