Κυριακή 21 Απριλίου 2019


Χαρκόλακκος (ουσιαστικό): υπαίθρια αυτοσχέδια εστία για τοποθέτηση κυρίως καζανιών. Συνήθως σκαμμένος Λάκκος στο έδαφος με πέτρες δεξιά και αριστερά και στο κέντρο η φωτιά με τα κάρβουνα.
Από το "χάρκωμα" δλδ το χάλκινο αγγείο.
Έκφραση "άναψα φουτιά στον χαρκόλακκα προυΐ προυΐ για να πλύνω"

λάκκος < αρχαία ελληνική λάκκος < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *lókus (γούρνα, νερόλακκος)

καζάνι < τουρκική kazan < οθωμανικά τουρκικά قزان < παλαιοτουρκικά kazgan
Μεγάλου μεγέθους μεταλλικό δοχείο τύπου χύτρας

-_-_-_-

Απομεινάρι της εποχής του Ζορμπά στο Παλαιοχώρι είναι ένα καζάνι που δόθηκε ως δώρο σε φίλο του.
Είναι φτιαγμένο από τον ίδιο όταν δούλευε ως βοηθός Σιδηρουργός και ως Γανωματής ...

Γανωματής, ο, ή γανωτής, ο: Ο επαγγελματίας στιλβωτής των μεταλλικών (χάλκινων κυρίως) αντικειμένων.
Γάνος-εος, το, είναι η στιλπνότης εκ του ρ. γανάω ή γανόω = γανώνω, στίλβω, λάμπω, απαστράπτω.
γανώνω < αρχαία ελληνική γανόω
γανόω < γάνος (λαμπρότητα, ευφροσύνη, χαρά)


Κυριακή των Βαΐων στη Μόσχα με συμμετοχή του Τσάρου Αλέξανδρου Β'. (πίνακας του V. Greg. Schwarz, 1865).

Στα πρώτα χριστιανικά χρόνια, στα Ιεροσόλυμα, ο επίσκοπος έμπαινε στην πόλη «επί πώλου όνου», αναπαριστάνοντας το γεγονός.
Στα βυζαντικά γινόνταν «ο περίπατος του αυτοκράτορα»: η πομπή ξεκινούσε από τα ανάκτορα και ο αυτοκράτορας συμμετείχε κρατώντας την εικόνα του Χριστού, πλαισιωμένος από το ιερατείο. Η πομπή κατέληγε στην Αγιά Σοφιά. Της αυτοκρατορικής αυτής πομπής προηγούνταν ο λαμπαδάριος ο οποίος έψελνε «Εξέλθατε έθνη και θεάσασθε σήμερον τον βασιλέα των ουρανών…».Στη διαδρομή αυτή ο αυτοκράτορας μοίραζε στον κόσμο βάγια και σταυρούς και ο Πατριάρχης σταυρούς και κεριά.
Το βυζαντινό αυτό έθιμο παρέλαβαν και τηρούσαν με ευλάβεια και οι Τσάροι της Ρωσίας τους οποίους ακολουθούσε ο κλήρος ξεκινώντας από το Κρεμλίνο και καταλήγοντας στο Μητροπολιτικό Ναό.

Rimsky-Korsakov 'Russian Easter Festival Overture' - Stokowski conducts: