Τετάρτη 18 Μαΐου 2016


        
Στο Παλαιοχώρι Χαλκιδικής, τα προξενιά αποτελούσαν αναπόφευκτη διαδικασία, ειδικότερα στις οικογένειες που ασχολούνταν με την κτηνοτροφία και που οι νέοι δεν είχαν τη δυνατότητα της Κυριακάτικης βόλτας.
        Η οικογένεια του γαμπρού, αφού επέλεγε την υποψήφια νύφη, έστελνε στην οικογένειά της, «προυξινητί» ή «προυξινήτσις» προσφέροντας τους χρήματα ή πουκάμισο και παντόφλες αντίστοιχα.
        Ο προξενητής, έφερνε τα μαντάτα στους γονείς της νύφης και εάν αυτοί συμφωνούσαν καθόριζαν την ημέρα των αρραβώνων, οι οποίοι γίνονταν στο σπίτι της νύφης. Την ημέρα του αρραβώνα, που συνήθως ήταν Σάββατο, συζητούσαν και για την προίκα και έτσι δεν ήταν σπάνιο να ακυρωθεί κάποιος αρραβώνας μετά από ασυμφωνία. Μετά την συμφωνία της προίκας, άλλαζαν δαχτυλίδια και όριζαν την ημέρα του γάμου που πάντα ήταν Κυριακή.
        Την εβδομάδα πριν τον γάμο, ο γαμπρός δεν μπορούσε να δει την νύφη. Τη Δευτέρα η νύφη έπλενε την προίκα της και έως την Τετάρτη την είχε ετοιμάσει. Την Πέμπτη έπιαναν το προζύμι για να ζυμώσουν την Παρασκευή τα λεγόμενα «κλίκια».
        Μια μέρα πριν τον γάμο, στην αυλή του πατρικού της νύφης έδεναν σχοινιά και άπλωναν τα προικιά της. Το βράδυ, ο γραμματέας της Κοινότητας έφτιαχνε το προικοσύμφωνο καταγράφοντας το σύνολο της προίκας.
        Το πρωί της Κυριακής, της ημέρας του γάμου, τέσσερα αγόρια, δυο από το σόι του γαμπρού και δυο από της νύφης, κάνουν τα καλέσματα σε συγγενείς, φίλους και συγχωριανούς.
        Μετά το ξύρισμα του γαμπρού και το στόλισμα της νύφης, ο γαμπρός μαζί με άλογα περνάει από το σπίτι και παίρνει τον κουμπάρο και μαζί με τα όργανα πηγαίνουν να πάρουν τη νύφη, αλλά και την προίκα της, που στο δρόμο για την εκκλησία, η πομπή χώριζε με την προίκα να κατευθύνεται στο σπίτι των νεόνυμφων.
        Μετά τον γάμο, το ζευγάρι πήγαινε στο σπίτι του γαμπρού όπου την νύφη υποδεχόταν η πεθερά προσφέροντάς της μέλι και βάζοντας της να πατήσει σίδερο.
        Έπειτα ακολουθούσε μεγάλο γλέντι στην πλατεία του χωριού.

Δημοσιεύθηκε: 15/11/2011  15:31
Συντάκτης: Ναταλία Κακάτση

http://www.gamos-guide.gr/paradosiakoi_gamoi/palaioxori_xalkidikis.php


 Οι αδελφές Θεοστώρω Παναϊρλή, Ευδοκία Μακαβού και η Ευδοκία Ράϊκου-Αντωνίου.
από Fb Ιωάννα Λαχανά, Δικηγορικό Γραφείο Ιωάννας Π. Λαχανά και Συνεργατών

Στο τέλος του γάμου όλοι, εκτός από τη νύφη, τραγουδάνε και χορεύουν αργά και κυκλικά. Σε κάποια σημεία του τραγουδιού κραυγάζουν επιφωνήματα (όπως «ουίντε!», «εεε!», κ.α). Στην αγκαλιά του ο πρώτος έχει το «κλίκι», ένα είδος στρογγυλού τσουρεκιού. Στο τέλος του τραγουδιού οι συμμετέχοντες στο χορό κομματιάζουν το «κλίκι» και πετάνε τα κομμάτια στον αέρα, για να πάρουν όλοι από ένα μικρό κομματάκι, και τραγουδάνε:
Μεσ΄ της νύφης τα λουλούδια τρία πουλάκια κελαηδούσαν
το ΄να λέει τ΄άλλο κλαίει τ΄άλλο κελαηδεί και λέει:
Να ΄χα μάνα της καρδιάς μου
και πατέρα της ψυχής μου
κι αδελφό της αγκαλιάς μου.
Τώρα του γαμπρού η μάνα περ΄ φανεύετε και λέει:
΄γω 'χω γιο και άλλη δεν έχει,
΄γω ΄χω δένδρο στην αυλή μου κυπαρίσσι στη γωνιά μου.
Κάθεται κι η μοίρα επάνω και μοιράζει και ταιριάζει και βαριά αναστενάζει.
Βρέ πανάθεμά σε μοίρα όπου δεν μοιράζεις ίσια
στα καλά τα παλικάρια δίνεις άσχημα κοριτσιούδια και
στα όμορφα τα κοριτσιούδια δίνει άσχημα παιδούδια.