Jakob Philipp Fallmerayer, ΒΑ Χαλκιδική - Άγιον Όρος - Θεσσαλονίκη, 21 Οκτωβρίου έως 21 Δεκεμβρίου 1841

 

Paleochori

(Damnatio memoriae)

Ο Fallmerayer φτάνει στην περιοχή μας μέσω Zagliberi (21 Οκτωβρίου 1841) και αναφέρθηκε :

✅στην Larégovi (διανυκτέρευσε σε νέο ανεγερμένο πανδοχείο στις 22 Οκτωβρίου, την οποία βρίσκει σε πάρα πολύ καλή κατάσταση πάρα την εξέγερση του 1821),

✅Βischofs von Hierissos

✅Nisvoro,

✅Ravanikia,

✅Hierissos (αποδεκατισμένη με μόνο 40 κατοικίες),

✅Karyäs (23 Οκτωβρίου)

✅στην επιστροφή του από Άγιο Όρος (μετά από 30 ημέρες) ✅μένει στο Langavich τον Νοέμβριο (Λαγκαδίκια, σελ. 328) και ✅μέσω Zagliberi κατευθύνεται Saloniki από την οποία αναχωρεί στις 21 Δεκεμβρίου 1841 (σελ. 366)

/*/

"...

Waldregion, die als Asyl diente, immerfort eine Art Unabhängigkeit behauptet und zugleichdie Reinheitdes alten Blutes bewahrt. ...

Das Alles ist sehr erbaulich zu hören, und wie die Sachenseit dem Erlöschendes Minen betriebes daselbst stehen, zum Theilauch ganz richtig; nurist hier von der alt -chalkidischen Bevölkerung keine Rede, sondern von einer byzantinischen Colonisation nach der Wiedereroberung der Provinz durch die Imperatoren der Heraklius-Dynastieund ihrer Nachfolger im 7ten und 8ten Jahrhundert unserer Zeitrechnung.

..."

Πηγή: Fragmente aus dem Orient: Erster und zweiter Band, Jakob Philipp Fallmerayer, vol. 1, p.275-276, 277-280, 327-331,339-348, 366
https://books.google.gr/books?id=dkMJAAAAQAAJ&printsec=frontcover&hl=el#v=onepage&q&f=false

/*/

/*/

Read More

William Martin Leake, Macedonia - η Χαλκιδική στα 1806

 Καστέλλι Παλαιοχωρίου στην θέση Νέπωσι

4 Nov. 1806 "The ridges which extend westward from Nizvoro rise to a central peak called Solomon, or Kholo- mon ', possibly an ancient name, from whence the waters flow southward to the gulfs of Aion Oros and Kassandhra, westward to that of Saloniki, and northward, into the lake of Besikia. There are said to be some remains of an ancient town, at the foot of the peak, not far to the southward of Eleri- gova, on a stream which flows to the Gulf of Kas- sandhra.
1. Σολομών, Χολομών " 
μτφ Google
4 Νοεμβρίου 1806 "Οι κορυφογραμμές που εκτείνονται δυτικά από το Nizvoro υψώνονται σε μια κεντρική κορυφή που ονομάζεται Solomon, ή Kholomon ', πιθανότατα αρχαίο όνομα, από όπου τα νερά ρέουν νότια στους κόλπους του Αιόν Όρους και της Κασσάνδρας, δυτικά σε αυτόν της Θεσσαλονίκης και βόρεια, στον λίμνη της Μπεσικιάς. Λέγεται ότι υπάρχουν κάποια ερείπια αρχαίας πόλης, στους πρόποδες της κορυφής, όχι πολύ νότια της Ελερίγκοβα, σε ένα ρέμα που ρέει στον κόλπο της Κασσάνδρας.
1. Σολομών, Χολομών "

William Martin Leake, «Περιήγησις εις Βόρειον Ελλάδα», Travels in Northern Greece, 1835, vol.II, σελ 162

https://archive.org/details/gri_000033125008698322/page/162/mode/1up

/*/

William Martin Leake, «Έρευναι εν Ελλάδι», Researches in Greece, Λονδίνο 1814, σελ. xiii(13)
https://books.google.gr/books?id=DjxEAAAAcAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false

/*/

Read More

Pierre Belon, Les observations de plusieurs singularitez et choses mémorables trouuées en Crèce, Asie, Judée, Egypte, Arabie etc. Paris 1553.

"Τις πρώτες αναφορές για τα μεταλλεία (ορυχεία) της Χαλκιδικής μας τις παρέχει ο Γάλλος περιηγητής Πιέρ Μπελόν που στα μέσα του 16ου αι. την επισκέφθηκε και στη συνέχεια έξέδωσε σχετική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Παρίσι το 1555· εκεί περιγράφει τη λειτουργία περίπου 500-600 καμίνων των οποίων η παραγωγή πρέπει να μη ήταν ευκαταφρόνητη, καθόσον ο φόρος που αποδίδονταν κυμαίνονταν ανάμεσα στα δεκαοκτώ με τριάντα χιλιάδες δουκάτα ανά μήνα. Η εκμετάλλευση ενεργούνταν, όπως περιγράφει, από εταιρεία· λίγο αργότερα όμως ανέλαβαν το έργο οι περικείμενες κοινότητες, οι οποίες κατόπιν τούτου εντελώς απηλλάγησαν από κάθε παρέμβαση της οσμανικής εποπτείας."
Πηγή Βικιπαίδεια, Λήμμα "Μεταλλεία Χαλκιδικής"

"Από τη Γαλλία ο Μπελόν αναχώρησε το 1549. Πρώτη στάση έκανε στην Κρήτη, όπου φαίνεται να έμεινε αρκετό καιρό, αφού αναφέρει πολλά για το νησί. Μας περιγράφει τις πόλεις της Κρήτης, καταγράφει το φυτικό και ζωικό της βασίλειο, απεικονίζει το ψάρι «σκάρο» για πρώτη φορά, καθώς και τα άγρια ερίφια της Κρήτης, περιγράφει τα ήθη και έθιμα των κατοίκων, και μεταξύ των άλλων τον πυρρίχιο χορό.

Μετά την Κρήτη πήγε στη Λήμνο, της οποίας περιγράφει τα αρχαία ερείπια. Στη συνέχεια επισκέφτηκε τη Θάσο και το Άγιον Όρος και περιγράφει τους μοναχούς και τον ασκητικό τους βίο.

Μετά τη Λήμνο περιηγήθηκε τα παράλια της Μακεδονίας και Θράκης από την Θεσσαλονίκη ως την Κωνσταντινούπολη, καταγράφοντας ό,τι αξιοπερίεργο έβλεπε, μεταξύ των άλλων τα μεταλλεία της Σιδεροκάψας και την κατασκευή της στυπτηρίας και τα υπολείμματα της μεγάλης ρωμαϊκής Εγνατίας Οδού.

Από τη Θράκη πήγε στη Λέσβο, τη Χίο και τη Ρόδο, για να συνεχίσει το ταξίδι του στην Αλεξάνδρεια, το Κάιρο και τη Μέση Ανατολή.

Επιστρέφοντας μετά από τρία χρόνια στο Παρίσι εξέδωσε τις παρατηρήσεις του το 1553" 

Πηγή Βίκιπαιδεια, Λήμμα "Πιερ Μπελόν"

/*/

1553: Lesobservations de plusieurs singularitez et choses mémorables trouvées en Grèce,Asie, Judée, Egypte, Arabie et autres pays étrangèrs.

1554: Δεύτερη έκδοση των Observations.

1555: Αναθεωρημένη έκδοση των Observations. sel 117-147

1588: Αναθεωρημένη έκδοση των Observations.

1589: Μεταφρασμένη στα Λατινικά έκδοση των Observations, από τον Carolus Clusius, για διεθνή αναγνωσιμότητα.

/*/

Στην ελλαδική περιοχή τα μεταλλεία του Λαυρίου κατά την τουρκοκρατία έμειναν ανεκμετάλλευτα, επειδή νόμιζαν οι Τούρκοι ότι είχαν εξαντληθεί. Λειτουργούσαν κατά υποτυπώδη τρόπο διάφορα μικρά μεταλλεία στη Θάσο, στην Εύβοια, στη Σίφνο, στον Χορτιάτη, στη Θράκη. Εκείνα που εργάζονταν αποδοτικά, ήταν τα μεταλλεία της Χαλκιδικής, στα περίφημα Μαντεμοχώρια.

Ο Γ. Αναστόπουλος, στην «Ιστορία της ελληνικής βιομηχανίας» αναφερόμενος στο θέμα των μεταλλείων κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, παραθέτει απόσπασμα από μια μελέτη του Κ.Σαρατζόπουλου, όπου γράφονται τα εξής συνοπτικά:

«Η Χαλκιδική, ήτο κατά την ΧΙ μ.Χ εκατονταετηρίδα, ονομαστή δια τα μεταλλεία της, όπως πάσα σχεδόν η της Μακεδονίας παραλία από των αρχαιοτέρων της Ελλάδος χρόνων, ήτοι επί Φιλίππου και επί Αθηναίων. Κατά την ΧVI μ.χ. εκατονταετηρίδα επεσκέφθη αυτήν ο Γάλλος περιηγητής Pierre Belon, του οποίου το περί αυτής σύγγραμμα εδημοσιεύθη εν Παρισίοις τω 1755. Κατ’αυτό υπήρχαν τότε εν τη Χαλκιδική 500-600 κάμινοι, των οποίων η κατά μήνα παραγωή εκυμαίνετο μεταξύ 18-30 χιλ.δουκάτων. Κατ’εκείνο το χρονικόν διάστημα η εκμετάλλευσις ενεργείτο υπό εταιρίας. Αλλά μετ’ ολίγον ανέλαβον το έργον αι περικείμεναι κοινότητες, αι οποίαι ως εκ τούτου απηλλάγησαν εντελώς πάσης επεμβάσεως της οσμανικής κυβερνήσεως. Αι κοινότητες αύται, ως ισχυρίζεται έτερος περιηγητής , περιελθών την Ευρωπαϊκή Τουρκίαν προ του 1800, ο Άγγλος Ούρκουατ, εκαλούντο Μανδεμλοχώρια, απετέλουν αυτόνομον ομοσπονδίαν, συγκειμένη εκ 12 κωμών, αι οποίαι ονομάζοντο Γαλάτιστα, Βάβδος, Ριανά, Στανός, Βαρβάρα, Λιαρέγκοβη, Νοβοσέλο, Μαχαλάς, Ίσβορος (Στρατονίκη), Χωρούδα, Ρεβενίκια και Ιερισσός. Οι χωρικοί ειργάζοντο δι’ ίδιον αυτών λογαριασμόν τα μεταλλεία και κατέβαλλον εις το εν Κωνσταντινουπόλει θησαυροφυλάκιον, οπόθεν εξηρτώντο διοικητικώς, διακοσίας είκοσι οκάδας καθαρού αργύρου ετησίως». Εν συνεχεία, αναφέρει ο Κ. Σαρατζόπουλος «περιγράφει (ο Belon) το εξής περίεργον:
Ότι, ενώ, η εκμετάλλευσις των μεταλλείων ηλαττώθη εκ διαφόρων λόγων, οι Μαδεμοχωρίται δεν εδήλωσαν τούτο εις την κυρίαρχον δύναμινμ ουδέ εμείωσαν την εισφοράν των 220 οκάδων, αλλά αγοράζοντες ισπανικά τάλληρα και μετετρέποντες ταύτα εις πολύτιμον μέταλλον, απέστελλον εις Κωνσταντινούπολιν συμπεπληρωμένον το κανονικόν ποσόν ως εάν τούτο παρήγετο εις τα μεταλλεία.

Ουδ’ εζημιούντο ίσως πραγματικώς, διότι σώζοντες την ελευθέραν άσκησιν των κοινοτικών αυτών θεσμών, έσωζον συγχρόνως την ελευθερίαν της γεωργίας, εμπορίας και βιομηχανίας, δια των οποίων, ως λέγει ο Ούρκουατ, συνέλεγον επί της επιφανείας της γονίμου εκείνης χώρας θησαυρούς περισσότερους των πρότερων αναζητουμένων εντός των σπλάχνων της γης».

Οι πληροφορίες του P. Belon

Από το περιηγητικό βιβλίο του Ρ. Belon, που περιήλθε την Ελλάδα στ 1550, μεταφέρουμε μερικά αποσπάσματα, αναφερόμενα στα μεταλλεία της Χαλκιδικής, και κυρίως στη Στρατονίκη (Ίσβορος), που ο Γάλλος περιηγητής την ονομάζει Σιδερόκαψα (Σιδηροκαύσια, δηλαδή περιοχή όπου καίνε το σίδερο). Τα αποσπάσματα, που προέρχονται από ανέκδοτη μετάφραση, είναι τα παρακάτω:
«Ύστερα από δυο ημέρες ταξίδι, καθώς ερχόμαστε από τη Θεσσαλονίκη, φθάσαμε στα μεταλλεία της Σιδεροκάψας, στη Μακεδονία, όπου η περιοχή που οι αρχαίοι την ονόμαζαν «χρυσίτιδα γη». Εκεί τώρα βρίσκεται ένα χωριό με τόσο μεγάλα έσοδα για τον Τούρκο από το ασήμι και τον χρυσό, που βγαίνουν από τη γη του, όσα δεν έχει και η μεγαλύτερη πόλη όλης της Τουρκίας.

Οπωσδήποτε δεν είναι πολύς καιρός, που άρχισε ξανά η εκμετάλλευση της περιοχής του για εξαγωγή χρυσού και ασημιού. Το χωριό ήτανε πριν κακοχτισμένο, αλλά τώρα μοιάζει με πόλη. Η Σιδερόκαψα βρίσκεται στους πρόποδες ενός βουνού που περιβάλλεται από κοιλάδες, σε μια τοποθεσία που θα μπορούσαμε να την συγκρίνουμε με την πόλη του Joachimstal στη Βοημία, τη γνωστή και με τη λατινική ονομασία Vallis Ioachimica.

Τα μέταλλα, που βγαίνουν από τη γη της Σιδερόκαψας, είναι εκείνα για τα οποία οι άνθρωποι, που εκμεταλλεύονται τα μεταλλεία, εγκαταστάθηκα εκεί και την έκαναν πυκνοκατοικημένη.

Οι κάτοικοι της περιοχής των μεταλλείων της Σιδερόκαψας είναι άνθρωποι μαζεμένοι από τα γύρω κράτη (Σλάβοι, Βούλγαροι, Έλληνες, Αλβανοί) και χρησιμοποιούν διαφορετικές γλώσσες…

… Οι μεταλλωρύχοι που εργάζονται τώρα εκεί, είναι οι περισσότεροι βουλγαρικής καταγωγής. Οι χωρικοί των γύρω χωριών, που έρχονται στην αγορά είναι Χριστιανοί και μιλούν σέρβικα κι ελληνικά. Οι Εβραίοι πολλαπλασιάζονται τόσο, ώστε τα ισπανικά έγιναν σχεδόν κοινά. Μιλώντας μεταξύ τους δεν μιλούν άλλη γλώσσα.
Σταματήσαμε κάπως περισσότερο στη Σιδερόκαψα, για να δούμε τα μεταλλεία, επειδή είχαμε την επιθυμία να γνωρίσουμε τον τρόπο με τον οποίο ο χρυσός εξάγεται από τη φλέβα. Κι επειδή ο χρυσός είναι το τελειότερο και καθαρότερο απ’ όλα τα μέταλλα και του έδωσαν τόσο πολύ διαφορετικά ονόματα στην Ευρώπη, θελήσαμε να δούμε αν τα παίρνει από τις χώρες που βγαίνει. Ανακαλύψαμε, όμως, ότι η μη καθαρότητά του δεν οφείλεται παρά μόνο στη μη τήρηση των κανονισμών από εκείνους που ασχολούνται με το επάγγελμα…

… Οι μεταλλωρύχοι της Σιδερόκαψας δίνουν ένα πολύ μεγάλο ποσό χρυσού και ασημιού στον αυτοκράτορα των Τούρκων. Ό,τι παίρνει ο Τούρκος κάθε μήνα για λογαριασμό του, χωρίς να υπολογίζεται το κέρδος των εργατών, φθάνει τα 18.000 δουκάτα το μήνα, καμιά φορά τα 30.000, καμιά φορά περισσότερα, και καμιά φορά λιγότερα. Οι εισοδηματίες μου είπαν ότι δεν θυμούνται να είχαν εισπράξει τα τελευταία 15 χρόνια λιγότερο από 9-10 χιλ δουκάτα τον μήνα, για τα δικαιώματα του μεγάλου ηγεμόνα.
Τα μέταλλα καθαρίζονται από εργάτες Αλβανούς, Έλληνες, Εβραίους, Βλάχους, Κιρκάσιους, Σέρβους και Τούρκους. Υπάρχουν 500-600 καμίνια, σκορπισμένα στα βουνά της Σιδεροκάψας, όπου λειώνουν το μετάλλευμα. Δεν υπάρχει φούρνος χωρίς τους δικούς του εργάτες, που εργάζονται με δικά τους έξοδα. Οι εργάτες που φτυαρίζουν τα μεταλλεία μέσα στη γη και που εκμεταλλεύονται το βουνό, δεν χρησιμοποιούν τη θειική ράβδο, που χρησιμοποιούν οι Γερμανοί για τον εντοπισμό των φλεβών. Δεν γίνονται υπολογισμοί με βάση το τι βρέθηκε σκάβοντας. Τα είδη του πυρίτη και μαρκασίτη είναι διαφορετικού χρώματος. Δεν βρίσκουν καθόλου ασήμι και χρυσό καθαρό, αλλά τα παίρνουν λειώνοντας το μετάλλευμα. Δεν υπάρχει καθόλου χρυσόκολλα και κοβάλτιο και δεν χρησιμοποιούν γαιάνθρακα. Δεν υπάρχουν πουθενά λουλούδια στα μεταλλεία. Η εξαγωγή των μετάλλων γίνεται διαφορετικά από ό,τι στη Γερμανία.

Οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των μεταλλωρύχων είναι τα ίδια με εκείνα που παρατηρούνται στις άλλες χώρες. Αυτός που διαχωρίζει το ασήμι από το χρυσό, χρησιμοποιώντας θειικό οξύ (eau forte-aqua forte) ήταν Χριστιανός αρμενικής καταγωγής. Τα ονόματα, που χρησιμοποιούν σήμερα στη Σιδεροκάψα για να εκφράσουν διάφορους μεταλλικούς όρους, δεν είναι ελληνικά, ούτε τουρκικά. Γιατί οι Γερμανοί, που άρχισαν να ξαναεκμεταλλεύονται τα παραπάνω μεταλλεία, έμαθαν στους κατοίκους να ονομάζουν τα μεταλλευτικά αντικείμενα τα εδάφη και τα μηχανήματα της μεταλλευτικής με γερμανικά ονόματα…
… όλα τα καμίνια και οι φούρνοι είναι κτισμένοι στο μάκρος των ρυακιών. Γιατί οι τροχοί που κάνουν να εργάζονται οι φυσητήρες, γυρίζουν με τη δύναμη του νερού. Υπάρχουν επτά ρυάκια, που γυρίζουν αυτούς τους τροχούς…

… Τα καμίνια είναι φαρδιά, κτισμένα στη μέση του εργαστηρίου κι ενισχυμένα με πέτρες από το πίσω μέρος…
… καθώς είναι χτισμένα σε σχήμα αψίδας, στο μέρος απ’ όπου βγαίνει η φλόγα σχηματίζεται καθώς λειώνει το μέταλλο και κολλάει στο καμίνι και μαζί του αποβάλλεται κι ατμός από το μέταλλο…

… Οι φυσητήρες των φούρνων είναι εντελώς ίσιοι, έχοντας το ρύγχος προς τη γη, στο βάθος του καμινιού. Σηκώνονται και χαμηλώνουν από τα μπράτσα ενός τροχού, που γυρίζει έξω από το εργαστήρι, με τη δύναμη του νερού. Ο τροχός έχει δυο χιάσματα, που σχηματίζουν οκτώ μπράτσα, ενωμένα στη μέση μ’ ένα σίδερο από την ανάποδη. Τα τέσσερα πρώτα μπράτσα πιέζουν τους φυσητήρες και τα άλλα τέσσερα δεν εργάζονται συνέχεια, γιατί προορίζονται για τους φυσητήρες που χωρίζουν το μολύβι από το ασήμι.
Το καμίνι ή ο φούρνος, που αναφέρω πιο πάνω, έχει ένα μεγάλο άνοιγμα μεσ’ από το οποίο ρίχνουν το κάρβουνο και το μετάλλευμα, για να το λειώσουν. Υπάρχουν δυο μικρά ανοίγματα στο καμίνι. Το ένα βρίσκεται χαμηλά στη γη, απ’ όπου τρέχει το λειωμένο μετάλλευμα. Το άλλο λίγο πιο ψηλά, στη μέση του καμινιού κι απ’ αυτό βγαίνει ο αέρας. Το υλικό, βγαίνοντας από το κάτω άνοιγμα, τρέχει σε μια τρύπα κοντά στο φούρνο, όπου τ’ απορρίμματα του, που επιπλέουν στην επιφάνεια, απομακρύνονται από τους εργάτες με μια σιδηρένια βέργα.

Ο χρυσός, το ασήμι και το μολύβι που είναι ανακατωμένα, σαν πιο βαριά, μένουν στη ρευστή μεταλλική ρίζα. Κατά το ξεχώρισμα του μολυβιού από το ασήμι δεν χρησιμοποιείται κάρβουνο, αλλά η φλόγα από τα χοντρά ξύλα, που τη φυσάνε με δύναμη. Για το σκοπό αυτόν πρέπει οι φυσητήρες να είναι διαφορετικά βαλμένοι από τους πρώτους.

Οι φυσητήρες αυτοί είναι ίσιοι και στηρίζονται από το ρύγχος. Εκείνοι που προορίζονται για να διαχωρίζουν το μολύβι, είναι βαλμένοι στα πλάγια και το φύσημά τους γίνεται με τη βοήθεια του νερού και είναι, όπως είπαμε, στηριγμένοι σε τέσσερα μπράτσα. Το μολύβι που βγαίνει με το φύσημα της φλόγας του ξύλου, είναι διαφορετικό απ’εκείνο που λειώνει με το κάρβουνο και που περισσότερο μοιάζει με απορρίμματα μετάλλου…

… όταν θέλουν να ξαναλειώσουν τον γαληνίτη, δηλαδή να τον υποβάλλουν σε φρύξη τον σπάζουν πρώτα κι έπειτα τον ρίχνουν πάνω στην φωτιά από κάρβουνα και ξύλα. Ο γαληνίτης επειδή είναι σκληρός, σα μάρμαρο, θα έλειωνε πολύ δύσκολα στο καμίνι, αν δεν τον υπέβαλλαν σε φρύξη. Τον βάζουν στο καμίνι με πολλά ξύλα και κάρβουνα καίοντας ένα στρώμα γαληνίτη και συνέχεια ύστερα βάζουν κι άλλα στρώματα και τα καίνε, ώσπου να αλλάξει το χρώμα του μετάλλου, που μετά το βάζουν να λειώσει μέσα στο καμίνι…

… Δεν υπάρχει μεγάλη διαδικασία για τον διαχωρισμό του χρυσού από το ασήμι. Τούτο γίνεται μόνο με τη βοήθεια του θειικού οξέος, δουλειά που είναι επιφορτισμένος να κάνει ένας Αρμένης. Αυτός, αφού χωρίσει το ασήμι από τον χρυσό τα χτυπάει σε σχήμα, τετράγωνης πλάκας, που έχει πλάτος ενός ποδιού, μάκρος δυο και πάχος όσο η ράχη ξυραφιού. Τις πλάκες αυτές τις βάζει σ’ ένα κατάλληλο δοχείο, για να μπορεί να τις πασπαλίζει σχηματίζοντας ανάμεσα στις στρώσεις τους ένα στρώμα από αλάτι, στύψη γυαλιού και σπασμένο κεραμίδι και βάζοντας από πάνω του μια πλάκα από χρυσό. Όταν τελειώσει η τέτοια τοποθέτησή τους, τις ποτίζουν όλες μαζί με ξίδι. Ύστερα με τη δύναμη της φωτιάς που βγαίνει από κάρβουνα, τις αφήνουν να καούν και να καθαριστούν μια ολόκληρη μέρα ώσπου ο χρυσός να καθαριστεί καλά…
…Υπάρχουν περισσότεροι από 6000 εργάτες, που εργάζονται καθημερινά στα μεταλλεία της Σιδεροκάψας…
… Αφού όλη την εβδομάδα λειώσουν το μετάλλευμα και χωρίσουν το μολύβι από τον χρυσό και το ασήμι, κι αφού καθαρίσουν καλά το χρυσό και το ασήμι, τα διαχωρίζουν με θειικό οξύ. Ο χρυσός, έστω κι αν είναι καθαρός, καθορίζεται ακόμη μια φορά με τον τρόπο που αναφέραμε. Μετά χύνεται σε ράβδους και τραβιέται σε βέργες, μακριές 3-5 μέτρα περίπου, στρογγυλές και παχιές ένα δάχτυλο. Τις βέργες αυτές τις σημαδεύουν στο μήκος τους με χαραματιές, για να τις κόψουν σε ροδέλες βάρους ενός δουκάτου. Το κόψιμο γίνεται με ένα ψαλίδι κι ένα σφυρί σε μικρά κομμάτια, που μετά τα λεπταίνουν περισσότερο ζυγίζοντάς τα σε μια ζυγαριά. Τέλος, τα χτυπάνε σφραγίζοντάς τα σε δουκάτα και τα στέλνουν στην Κωνσταντινούπολη».

Η ανθηρή αυτή κατάσταση, αναφέρεται στην «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», φαίνεται ότι δεν κράτησε πολύ. Οι εργασίες σταμάτησαν όπως δείχνει ένα φιρμάνι του 1580, που απευθύνεται προς τον καδή του τόπου, υποχρεώνοντάς τον να θέσει σε λειτουργία τα μεταλλεία και να στείλει όσο μπορεί περισσότερα νομίσματα στην Κωνσταντινούπολη. Από το φιρμάνι αυτό βγαίνει το συμπέρασματα, ότι υπήρχε στη Σιδερόκαψα (Σιδεροκαύσια) και νομισματοκοπείο αργυρών και χρυσών νομισμάτων, που λειτουργούσε μάλιστα από την εποχή του Μουράτ Β’ (1421-1451).

Πολύτιμα μέταλλα και τουρκική οικονομία

Η φροντίδα για τα μεταλλεία δεν έτεινε στην ορθολογική αξιοποίησή τους, αλλά στη ληστρική εκμετάλλευσή τους. Γι’ αυτό και δεν έδωσαν την αναγκαία δύναμη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, να λύσει τα πολυπληθή κοινωνικά και οικονομικά της προβλήματα, που πίεζαν τους λαούς, οι οποίοι βρέθηκαν στη σκληρή κυριαρχία της, αλλά και τον δικό της λαό.
Όπως προειπώθηκε, η σπουδαιότητα των μεταλλείων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία αφορούσε την ικανοποίηση της απληστίας των σουλτάνων και των αξιωματούχων της Αυτοκρατορίας. Το ίδιο συνέβαινε και με τους φόρους, που αποτελούσαν πηγή πλουτισμού για τους μπέηδες, τους πασάδες και τους σπαχήδες των επαρχιών και των τιμαρίων, εκτός από το μερίδιο, που έπαινε ο σουλτάνος και η πολυπληθής Αυλή του απ’ αυτούς.
Ο Γ.Φίνλεϋ, αναλύοντας το όλο πλέγμα της οικονομίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, γράφει, ότι είναι αδύνατο να δοθεί μια πλήρης εικόνα των οικονομικών πόρων και των νομισματικών συνθηκών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, γιατί δεν υπάρχουν ακριβείς πληροφορίες σχετικά με την ποσότητα των πολύτιμων μετάλλων, που έμπαιναν κάθε χρόνο σε κυκλοφορίας από την παραγωγή των μεταλλείων των σουλτανικών κτήσεων το τελευταίο μισό του δέκατου πέμπτου και στις αρχές του δέκατου έκτου αιώνα.
Το ποσό πρέπει να ήταν σημαντικό, αν συγκριθεί με τα μέτρα της εποχής. Στην Ευρωπαϊκή Τουρκία, λειτουργούσαν πολύ παραγωγικά μεταλλεία στη Μακεδονία, Σερβία και Βοσνία. Στην Ασιατική Τουρκία τα μεταλλεία του Μπακίρ-κουρεσί κοντά στην Ινέμπολη, απέδιδαν μεγάλα ποσά στους εμίρηδες της Σινώπης και τα μεταλλεία του Κιουμούς-χανέ (Αργυρουπόλεως) στους αυτοκράτορες άλλοτε της Τραπεζούντος, ενώ πολλά παραγωγικά μεταλλεία αργύρου λειτουργούσαν στα βουνά, που απλώνονται από την Άγκυρα ως το Τοκάτ, χωρίζοντας την αρχαία Γαλατία από την Παφλαγονία και τον Πόντο, Εκτός από αυτά, και άλλα πολλά πλούσια μεταλλεία χαλκού και μολύβδου είχαν μεγάλη παραγωγή, που τα μέταλλα τους διοχετεύονταν στη Συρία, την Αίγυπτο και τη Βόρεια Αφρική.
Μ’ αυτόν τον πλούτο των πολύτιμων μετάλλων θα μπορούσε να πιστέψει κανείς πως η Οθωμανική Αυτοκρατορία είχε πάντα μια νομισματική σταθερότητα και πως το τουρκικό νόμισμα ήταν το πιο «σκληρό». Και όμως η σταθερότητά του δεν ήταν συνεχής, όπως μας πληροφορούν οι διάφοροι μελετητές των οικονομικών της Αυτοκρατορίας.

Πηγή: https://www.orykta.gr/istoria/istoria-ellinikis-metalleias/68-tourkokratia

/*/

Read More

A description of the East, and some other countries. / By Richard Pococke, 1737 έως το 1741

https://archive.org/details/ADescriptionOfTheEastAndSomeOtherCountriesVol.IiPart2/page/n223/mode/1up?view=theater

Richard Pococke στις 14 Σεπτεμβρίου 1740, "We foon came into an improved country inhabited by Chriftians, and lay at Palaiocori. On the fixteenth we proceeded on our journey, and having gone about half way, I faw at fome diftance to the north a long narrow lake called Bazaruke, where there is a lake in Dewitt's map, which, according to that, empties itfelf into the Singitic bay. We lay at Ravanah ; and on the feventeenth, about ten miles from Salonica, we defcended into a fine plain, in which runs a fmall dream that muft be the river Chabrius j there is a fait pool near the fea, which, I fup-'pofe, is about the mouth of it." (σελ 148)

pt.2: Observations on the islands of the Archipelago, Asia Minor, Thrace, Greece, and some other parts of Europe. https://anemi.lib.uoc.gr/metadata/a/f/2/metadata-234-0000022.tkl

/*/

Χάρτης Ελλάδας και Θράκης., http://eng.travelogues.gr/item.php?view=50566 , Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη

https://eng.travelogues.gr/collection.php?view=219

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Χαρτογραφημένη περιγραφή της Ελλάδος και της Θράκης του 1745 από τον Άγγλο περιηγητή συγγραφέα και σχεδιαστή Richard Pococke. O Άγγλος Richard Pococke (1704-1765), γόνος αξιόλογης οικογένειας, με σπουδές στο Καιμπρίτζ και τον τίτλο του επισκοπικού επιτρόπου, ταξίδεψε συντροφιά με τον ξάδελφό του (1733-1736) πρώτα στην Eυρώπη (Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Αυστρία, Πολωνία, Ουγγαρία) και στη συνέχεια για τρία χρόνια, ξεκινώντας το 1737 από την Aίγυπτο, στους Αγίους Tόπους, στην Kύπρο, στην Kρήτη, στα νησιά του Aρχιπελάγους, στη Mικρά Aσία και στον ηπειρωτικό και βόρειο ελλαδικό χώρο, πράγμα αρκετά σπάνιο την εποχή εκείνη. Το ταξίδι του στην Ανατολή ήταν γεμάτο εκπλήξεις: Έφτασε στη Θεσσαλονίκη και από τη χερσαία οδό με ενδιάμεσους σταθμούς τα Φάρσαλα, το Ζητούνι (Λαμία), την Εύβοια, την Κωπαΐδα και τη Θήβα έφτασε στη Φυλή και στο λεκανοπέδιο της Αθήνας. Προσφέροντας δώρα στον βοεβόδα, περιηγήθηκε ελεύθερα τα μνημεία της πόλης και συνέχισε μέσω Ελευσίνας στην Κόρινθο, την Πάτρα και την Κεφαλονιά. Πηγή: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-aggregatedcontent-8526-4170

/*/

• Nichols, John. Literary Anecdotes of the Eighteenth Century. 6 vols. Vol. 2. London, 1812.
• https://books.google.gr/books?id=O_wOAAAAYAAJ&printsec=titlepage&source=gbs_summary_r&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false

/*/

Read More

Μυθικά Τέρατα, Χαλκιδική

✅ΟΙ ΟΥΡΕΑ ήταν οι αρχέγονοι θεοί (πρωτόγονοι ) των βουνών. Κάθε βουνό πίστευαν ότι είχε τη δική του αρχαία θεότητα. Τα βουνά απεικονίζονταν στην κλασική τέχνη καθώς ηλικιωμένοι, γενειοφόροι άντρες έβγαιναν μερικώς ανάμεσα σε ένα ζευγάρι βράχων.

ΓΟΝΕΙΣ ΓΑΙΑ (χωρίς πατέρα) (Θεογονία 129)
https://www.theoi.com/Protogenos/Ourea.html

✅ Ο ΛΕΩΝ ήταν ένας λεονικός Γίγαντας (Γίγαντας) που σκοτώθηκε από τον Ηρακλή κατά τη διάρκεια του πολέμου των γιγάντων εναντίον των θεών. Ο ήρωας έφτιαξε ένα μανδύα από το δέρμα του.

Ένας γίγαντας με κεφάλι λιονταριού εμφανίζεται στο ανάγλυφο της αρχαίας Περγάμου που απεικονίζει τον Πόλεμο των Γιγάντων. Ωστόσο, αυτός ο μύθος είναι πραγματικά μια παραλλαγή της ιστορίας του λιονταριού της Νεμέας που ήταν η συνηθισμένη πηγή του ακρωτηρίου του Ηρακλή.

ΓΟΝΕΙΣ Πιθανώς GAIA (βλ. Gigantes)
Πηγή: https://www.theoi.com/Gigante/GiganteLeon.html

✅Ο ΑΘΟΣ ήταν θεός του βουνού της Θράκης (Θράκη), βόρεια της Ελλάδας.

ΓΟΝΕΙΣ Μάλλον γιος ΓΑΙΑ σαν τα άλλα Βουνά
https://www.theoi.com/Georgikos/OrosAthos.html

Χάρτης των μυθικών τεράτων, του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού
https://www.facebook.com/fryktories.net/photos/a.387678454673443/3686436228130966/?type=3

Read More

Φλοκάτη ή Βελέντζα

 

[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]

βελέντζα η [veléndza] Ο25 : χοντρό και βαρύ μάλλινο υφαντό με ή χωρίς φλόκια, που το χρησιμοποιούσαν ως κλινοσκέπασμα· (πρβ. φλοκάτη).

[τουρκ. velenç(e) -α θηλ. κατά τη λ. κουβέρτα]

[Λεξικό Κριαρά]

βελέντζα η. 

• Βαρύ μάλλινο φλοκωτό κλινοσκέπασμα: 
  • (Ευγ. Γιαννούλη, Επιστ. 215⁴⁸). 

[<ουσ. βαλέντζα (Somav.) <ιταλ. *(coperta da) Valenza, πβ. ιταλ. valenzana, catalana, κ.ά. (Henrich 1988: 182-4). Η λ. στο Somav. και σήμ.]

https://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/search.html?lq=%CE%B2%CE%B5%CE%BB%CE%AD%CE%BD%CF%84%CE%B6%CE%B1

/*/

Η φλοκάτη των Βλάχων

Η φλοκάτη ή αλλιώς βελέντζα είναι ένα χνουδωτό, αφράτο και ζεστό χαλί φτιαγμένο από 100% μαλλί.

Η προέλευση της φλοκάτης

Η κατασκευή της φλοκάτης ξεκίνησε εδώ και εκατοντάδες χρόνια από τους Βλάχους της Πίνδου. Η κατασκευή της χρονολογείται από τον 5ο αιώνα μ.Χ (πηγές: εδω και εδώ ). Χρησιμοποιούνταν ώς ενδυμασία από τους Βλάχους βοσκούς που είχαν ανάγκη από ζεστά υφάσματα στις χαμηλές θερμοκρασίες του βουνού, αλλά και για το στρώσιμο των δαπέδων, ως κουβέρτες και στρωσίδια ύπνου.

Σήμερα, η φλοκάτη πωλείται σε όλο τον κόσμο, και είναι γνωστή ως ένα αυθεντικό ελληνικό προϊόν.

Read More

Η Ιερά Μονή/Καθέδρα Ιωάννη του Κολοβού εις Σιδηρόκαυσαν

 

Γιά τόν Ἰωάννη Κολοβό μαθαίνουμε ἀπό τό βίο τοῦ Ὁσίου Εὐθυμίου τοῦ Νέου (898). Πρόκειται γιά μιά σημαντική καί ἰσχυρή προσωπικότητα τοῦ τέλους τοῦ 9ου αἰ., τόν σεβόταν καί ὁ Αὐτοκράτορας Βασίλειος Α΄ ὁ Μακεδών (883). Ἦταν προστάτης τῶν μοναχῶν τοῦ Ἄθω, τούς ὁποίους ὑπεστήριζε.

Ἡ μονή Κολοβοῦ εἶναι ἀπό τά πρῶτα ὀργανωμένα μοναστήρια στή Χαλκιδική. Εἶναι ἀρχαιότερη ἀπό τά μοναστήρια τοῦ Ἁγίου Ὄρους κατά ἕνα περίπου αἰώνα. Ἔπαιξε σπουδαῖο ρόλο, ἰδίως στά τέλη τοῦ 9ου καί στίς ἀρχές τοῦ 10ου αἰ., στήν ἀνάπτυξη τῆς Ἀθωνικῆς Πολιτείας καί ἀνακηρύχθηκε αὐτοκρατορικό Μοναστῆρι. Εἶχε μεγάλη περιουσία ἀπό τήν συγχώνευση πολλῶν Μονῶν τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς. Ἀπό τό 980 γίνεται μετόχι τῆς Μονῆς Ἰβήρων. Τό 1329 ἦταν ἤδη σέ ἐρειπιώδη κατάσταση.Στους Συναξαριστές βρίσκουμε αρκετές σοφές συμβουλές του.
Πηγή: http://im-ierissou.gr/index.php/2013-08-14-16-19-29/88-2013-12-04-11-25-47/191-2013-12-04-11-54-02

Με αφετηρία 

Actes de X é r o p o t a m o u : J. Bompaire, Actes de Xéropotamou, Archives de l'Athos III, Παρίσι 1964
ΚΑΙ το
Κωνσταντίνου Περγαμηνού και Γεώργιος Φαρισαίος παραδίδουν στην Ι.Μ. Ξηροποτάμου τον Περιορισμό των αγαθών της στα χωρία Συμεών, Κοντογρίκου και Κοσλά στην Χαλκιδική στα1320/1321,
την γλωσσική ανάλυση της λέξης Κάκαβος,
το τι εντοπίζει ο Θεοδωρίδης Π. 1981, μιλά ο Σμυρνάκης στα 1903, επαληθεύει Καραμανίδου Α. το 1991,
η γεωγραφικής οριοθέτηση της Μονής Κολοβού έχει τα εξής χαρακτηριστικά τα οποία μένει να επαληθεύσει η αρχαιολογική σκαπάνη αν δεν καταστράφηκαν ΟΛΟΣΧΕΡΩΣ.

* Κάκαβος:

α) όρος αυτός έχει την ίδια ετυμολογία με τη σούπα κακαβιά, εν τέλει από το αρχαιοελληνικό κακκάβη «τρίποδη χύτρα» (συνέχισε ως ουδέτερο *κακκάβιον > κακκάβι).

β) με βάση την εκδοχή [α] η ΠΑΛΙΑ ΚΑΘΕΔΡΑ ΤΗΣ ΚΟΛΟΒΟΥ
που μας μιλά ο Σμυρνάκης Γεράσιμος, Το Άγιον Όρος, 1903 

  

και εντοπίζει ο Θεοδωριδη Π. στον "Πίνακα τοπογραφίας του Αγιορειτικού παραγωγικού χώρου" (Κληροομία τ.13 Θεσσαλονίκη, 1981)

επαληθεύει η Άννα Καραμανίδου στα Βυζαντινά Μονύδρια στην Χαλκιδική 

Πηγή: The holy monastery of St John Colobus Ierissos, Byzantine 16 (1991) 396-399 / Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου του Κολοβού Ιερισσός, Βυζαντινά 16(1991) 396-399γ)

γ) το Μετόχι "ΝΤΑΜΠΙΖ" της Μονής Ιβήρων, 937,728 στρεμμάτων, που με αναγκαστική απαλλοτρίωση χωρίς να προσφύγει η Μονή στο ΣΤΕ για ακύρωση, είναι ... ο χώρος απόθεσης που θα δέχεται 23.500.000 τόνους βιομηχανικών αποβλήτων εμπλουτισμού από το μεταλλείο των Σκουριών. και
δ) Παραφθορά στο λατινικό Άκβα (Acqua) λόγω των πολλών υδάτων εκ των πηγών που την περιβάλλουν. (σλαβικής καταγωγής;).

/*/

Άγιος Ιωάννης Κολοβός. (Ψηφιδωτό). Μονή Οσίου Λουκά Βοιωτίας.

/*/

Η Συμβολή του οσίου Ευθυμίου του νέου στην εμφάνιση και οργάνωση του μοναχισμού στη Χαλκιδική.
Anna Karamanidou. 

/*/

https://books.google.gr/books?id=HkoWAAAAYAAJ&pg=PA278&lpg=PA278&dq=%CE%97+%CE%99%CE%95%CE%A1%CE%91+%CE%9C%CE%9F%CE%9D%CE%97+%CE%99%CE%A9%CE%91%CE%9D%CE%9D%CE%97+%CE%A4%CE%9F%CE%A5+%CE%9A%CE%9F%CE%9B%CE%9F%CE%92%CE%9F%CE%A5&source=bl&ots=VwWwn5tW36&sig=ACfU3U2mvJHD3biB6nCM748P6d5zsp0taw&hl=el&sa=X&ved=2ahUKEwihgpCU1ND7AhU3YPEDHfFSANI4ChDoAXoECAMQAw#v=onepage&q&f=false

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Άννα Καραμανίδου, Βυζαντινά Μονύδρια στην Χαλκιδική 

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Όσιος Ευθύμιος ο Νέος

Τη μνήμη του Οσίου Ευθυμίου του Νέου τιμά στις 15 Οκτωβρίου η Εκκλησία μας.
Καταγόμενος από ένα χωριό κοντά στην Άγκυρα, όπου γεννήθηκε το 824, έλαβε το όνομα Νικήτας. Επτά ετών ορφάνεψε από πατέρα και τον ανέθρεψε η μητέρα του, η οποία τον κατήχησε στην ορθόδοξη πίστη και στην προσκύνηση των εικόνων. Παρ’ ότι από παιδί ποθούσε να γίνει μοναχός ενέδωσε στις παρακλήσεις της ευλαβούς μητέρας του, παντρεύτηκε και απέκτησε μια κόρη. Μια μέρα με πρόφαση ότι πήγαινε να βρει τα άλογά του που χάθηκαν αποχαιρέτησε την οικογένειά του και κατέφυγε στην έρημο. Έφτασε σε ηλικία 18 ετών στο όρος Όλυμπος της Βιθυνίας, το οποίο, χάρη σε μορφές όπως οι άγιοι Ιωαννίκιος, Πέτρος της Ατρώας και Θεοφάνης ο Ομολογητής, ήταν την εποχή εκείνη το πιο σημαντικό μοναστικό κέντρο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Ο Νικήτας αρχικά εγκαταβίωσε κοντά στον άγιο Ιωαννίκιο και μετά πήγε υποτακτικός στον Θεόδωρο, έναν γέροντα που ζούσε στην ερημία.

Εκεί εκάρη μοναχός (842) και έλαβε το όνομα Ευθύμιος.

Έπειτα, αφού πέρασε δεκαπέντε ακόμη χρόνια στο πλησιέστερο κοινόβιο, τη Μονή των Πισσαδηνών, για να ολοκληρώσει την ασκητική διαπαιδαγώγησή του, φεύγει για να εγκατασταθεί στον Άθωνα στις αρχές του 859.

Εκεί συνδέθηκε με τον Αρμένιο μοναχό Ιωσήφ και έζησε σε αυστηρά άσκηση μέσα σ’ ένα σπήλαιο για τρία χρόνια.

Ήταν το έτος 862 όταν εξήλθε από το σπήλαιο και είδε συγκεντρωμένους έξω απ’ αυτό πολλούς μοναχούς. Αυτοί θα αποτελέσουν και τον πυρήνα των πρώτων μαθητών του.

Σε λίγο όμως εγκατέλειψε το Όρος (863) και μετέβη στον Όλυμπο για να παραλάβει και να γηροκομήσει τον γέροντά του Θεόδωρο που ήταν ασθενής.

Η υγεία του Θεόδωρου χειροτέρευε, σε σημείο που δεν ήταν πια δυνατόν να του παρασχεθεί η απαιτούμενη ιατρική βοήθεια και τότε ο Ευθύμιος μετέφερε τον γέροντά του έξω από το Όρος σε κελλί στα Μακρόσινα, τοποθεσία πλησίον των Βραστάμων.

Η κατάσταση του Θεοδώρου όμως χειροτέρεψε και μεταφέρθηκε στην Θεσσαλονίκη.

Ο Ευθύμιος δεν τον ακολούθησε αλλά επέστρεψε στο Άγιο Όρος και συνέχισε την σκληρή άσκηση.

Μόλις πληροφορήθηκε τον θάνατο του γέροντός του μετέβηκε στην Θεσσαλονίκη γύρω στο 865 για να προσκυνήσει τον τάφο του και επεδίωξε την ασκητική του «τελείωση» ζώντας για ένα διάστημα πάνω σ’ ένα στύλο στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης.

Μην αντέχοντας το πλήθος που συνωστίζονταν στην βάση του στύλου του, επιστρέφει για τρίτη φορά στον Άθωνα, έχοντας χειροτονηθεί όμως τώρα ιερέας.

Δεν έμεινε όμως αυτή τη φορά περισσότερο από ένα χρόνο.

Η φήμη του ονόματός του ήταν πλέον τόσο μεγάλη, τόσο εντός όσο και εκτός του Άθωνος, χάρη στα ασκητικά του κατορθώματα, ώστε μεγάλος αριθμός μοναχών προσέρχονταν κοντά του και επιδίωκε να υποταχθεί στην σοφή του καθοδήγηση.

Ανδρέας Καραγιάννης: Διώκουν έναν άξιο Ιερέα για να φιμώσουν την Εκκλησία – Ένοχη σιωπή από ΜΜΕ

Θέλοντας λοιπόν να αποφύγει την φήμη του και επιδιώκοντας την ησυχία, ο Ευθύμιος αναχώρησε για την «νήσο των Νέων»(σημερινός Άγιος Ευστράτιος), που ήταν ακατοίκητη, χάριν ασκήσεως, έχοντας μαζί του μόνο δύο συντρόφους, τον Ιωάννη Κολοβό και τον Συμεών.

Μια επιδρομή όμως αράβων πειρατών δεν του επέτρεψε να παραμείνει στο νησί παρά μόνο για λίγους μήνες και τον ανάγκασε να επιστρέψει στο Άγιο Όρος.

Στον Άθωνα ξανακινδύνευσε από τους πειρατές και αποφάσισε να πάρει τους μαθητές του (866)και να εγκατασταθούν στου Βραστάμου (σημερινά Βραστά) της Χαλκιδικής.

Εκεί «εις τα Βραστάμου» ίδρυσε μια μικρή μοναστική κοινότητα – Λαύρα, διότι διέθετε ατομικά κελλιά για τους μοναχούς, ανεξάρτητα, αλλά το ένα κοντά στο άλλο και δύο κελλιά απομακρυσμένα για τον Ευθύμιο και τον Ονούφριο – μαζί με τον φίλο του Ιωσήφ, ενώ οι άλλοι δύο συνοδοί και μαθητές του, ίδρυσαν σε διαφορετικό μέρος ο καθένας τους από μία «Λαύρα».

Ο Ιωάννης Κολοβός στα Σιδηροκαύσια της Χαλκιδικής και ο Συμεών μετακινήθηκε στην Νότια Ελλάδα και θεωρείται κτήτωρ της Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου στα Καλάβρυτα της Πελοποννήσου.

Φαίνεται ότι επεδίωκε την ίδρυση κοινοβιακής μονής στον Άθω αλλά εμποδίστηκε από τις πειρατικές επιδρομές και από τις αντιδράσεις των μοναχών, που επρόκειτο να αντιμετωπίσει και ο Άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης έναν αιώνα αργότερα.

Καθ’ όλο το διάστημα που μόναζε στα Βραστά, ο όσιος Ευθύμιος πήγαινε τακτικά στον Άθω και κατά την διάρκεια μιας παραμονής του εκεί, του αποκαλύφθηκε μέσω οράματος η εντολή να αναστηλώσει την εγκαταλειμμένη μονή Περιστερών (σημερινή Περιστερά)κοντά στη Θεσσαλονίκη.

Μεταξύ 866-870ανοικοδομεί και ανασυγκροτεί μέσα από αναρίθμητες δυσκολίες την ερειπωμένη μονή, η οποία ήταν αφιερωμένη στον άγιο Απόστολο Ανδρέα.

/*/

Read More

Μεγάλοι Σεισμοί, Χαλκιδική, 600 π.Χ. - 1899 μ.Χ., M > 5.0 - Νεότεροι Χρόνοι, Σεισμογενείς Πηγές

Μουσείο Περγάμου, Ο Δίας παλεύει με τον γίγαντα Πορυφίωνα και άλλους δύο γίγαντες ταυτόχρονα.

Μουσείο Περγάμου, Οι τρεις Μοίρες οπλισμένες με χάλκινα ρόπαλα σκοτώνουν τους δυο γίγαντες, τον Άγριο και τον Θώα.

/*/

600B.C. - 1899 M > 5.0

Σεισμοί πέριξ της Χαλκιδικής - Αγίου Όρους:

-480  0  0   0  0  0.00  40.300N   23.600E  33.0 6.7

-330  0  0   0  0  0.00  40.000N   25.000E  33.0 7.0

1366  6  1   0  0  0.00  40.300N   24.300E  33.0 6.5

1511  0  0   0  0  0.00  40.300N   24.300E  33.0 6.0

1572  4 12   0  0  0.00  40.300N   24.300E  33.0 6.6

1572  6 18   0  0  0.00  40.200N   24.500E  33.0 6.6

1585  6  0   0  0  0.00  40.300N   24.300E  33.0 6.6

1765  3  9   0  0  0.00  40.300N   24.300E  33.0 6.6

1797  3  0   0  0  0.00  40.300N   24.800E  33.0 6.6

Πηγή :http://www.geophysics.geol.uoa.gr/

/*/

Λεπτομέρεια χάρτη των σεισμογενών πηγών που ανήκουν στο «ρήγμα του συστήματος Χαλκιδικής». Δείτε το Σχήμα 1 για τη θέση του χάρτη και τις σεισμογενείς πηγές. Οι τριψήφιες ετικέτες αναφέρονται στον κώδικα βάσης δεδομένων της σεισμογενούς πηγής (κώδικες ISS με πλάγια γράμματα). 👇

Πηγή:  https://www.researchgate.net/profile/Sotiris-Sboras/publication/234222878_The_Greek_Database_of_Seismogenic_Sources_GreDaSS_state-of-the-art_for_northern_Greece/links/02e7e52aac92c208eb000000/The-Greek-Database-of-Seismogenic-Sources-GreDaSS-state-of-the-art-for-northern-Greece.pdf?origin=publication_detail

GreDaSS , http://eqgeogr.weebly.com/uploads/8/2/8/3/8283914/gredass_poster_a0l.pdf

/*/

Read More

Iστορική Μελέτη: “Πριν τους Καναδούς… οι Οθωμανοί: η περιβαλλοντική ιστορία των εξορύξεων στη Χαλκιδική”

 

Πηγή: Ηλίας Κολοβός, «Πριν τους Καναδούς... οι Οθωμανοί: η περιβαλλοντική ιστορία των εξορύξεων στη Χαλκιδική», μελέτη στην ιστοσελίδα του ελληνικού Παρατηρητηρίου Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων (26 Νοεμβρίου 2016). https://antigoldgr.org/blog/2015/11/26/prin-tous-kanadous-oi-othomanoi/

Η ιστορική μελέτη του κ. Ηλία Κολοβού, Επίκουρου Καθηγητή Οθωμανικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, είναι μια απάντηση στην ιστορία όπως την βλέπει η ιστοσελίδα της Hellas Gold.

Όπως επισημαίνει ο συγγραφέας, η εταιρία Hellas Gold κάνει μια επιλεκτική ανάγνωση της ιστορίας, τονίζοντας την “Ελληνικότητα” των μεταλλείων, μέσω Μεγάλου Αλεξάνδρου και Βυζαντίου, και επιδιώκωντας με αυτόν τον τρόπο να “νομιμοποιήσει” το σημερινό της σχέδιο περιβαλλοντικής καταστροφής της Χαλκιδικής. Η αδιαμφισβήτη ιστορική πραγματικότητα είναι ότι τα μεταλλεία των Σιδηροκαυσίων, με οργανωμένη και σε μεγάλη έκταση εκμετάλλευση του υπεδάφους της ΒΑ Χαλκιδικής, δημιουργήθηκαν από τους Οθωμανούς στο α΄ μισό του 15ου αιώνα. Ήταν μεταλλεία που λειτουργούσαν για λογαριασμό του Σουλτάνου, με μεταλλωρύχους από άλλα μέρη της Αυτοκρατορίας που είχαν εγκατασταθεί εκεί υποχρεωτικά και με καταναγκαστική εργασία του ντόπιου πληθυσμού που, από τότε, αντιδρούσε…

Μπορείτε να κατεβάσετε τη μελέτη σε μορφή pdf από εδώ. ή να τη διαβάσετε στη συνέχεια:

Read More

Palihor (Παλαιοχώρι), 1478-1568

 

 

Πηγή: Κολοβός, Ηλίας (2000, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ)), Χωρικοί και μοναχοί στην οθωμανική Χαλκιδική 15ος-16ος αιώνες: όψεις της οικονομικής και κοινωνικής ζωής στην ύπαιθρο και η Μονή Ξηροποτάμου  
https://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/25498#page/1/mode/2up

/*/

Στην στρατιωτική οργάνωση των Οθωμανών συναντάμε στην Βαλκανική Χερσόνησο τους γερακάρηδες οι οποίοι είχαν  επιφορτιστεί  με  την  ευθύνη  να  προμηθεύουν  την  Πύλη  με γεράκια σε περιόδους που δεν ασκούσαν τα στρατιωτικά του καθήκοντα

/*/

Παιχνίδια, άθληση και κυνήγι

Στα χρόνια πριν από το 19ο αιώνα, η έννοια των σπορ στην Οθωμανική αυτοκρατορία συνδεόταν περισσότερο με τελετουργικούς διαγωνισμούς στα πλαίσια μιας ευρύτερης γιορτής και λιγότερο με την άθληση των νεαρών ατόμων. Στα πανηγύρια των χριστιανών διοργανώνονταν αγώνες ταχύτητας με ζώα, ιππασίας και σκοποβολής. Οι γιορτές και τα γλέντια των ορεσίβιων πληθυσμών του ελληνικού χώρου περιλάμβαναν μεταξύ άλλων και διαγωνισμούς ρίψης πέτρας και πάλη. Ταυτόχρονα, η πάλη ήταν μια από τις πιο αγαπημένες διασκεδάσεις των μουσουλμάνων. Οι παλαιστές αλείφονταν με λάδι για να δυσκολεύουν τη λαβή του αντιπάλου τους και επιδίδονταν σε ένα είδος ελεύθερης πάλης, γνωστής ως γιαγλι-γκιουρές. Οι θεατές περιστοίχιζαν κυκλικά τους παλαιστές και συνόδευαν τον αγώνα με φωνές και πειράγματα. Αρκετά διαδεδομένοι επίσης ήταν και οι αγώνες πάλης μεταξύ ζώων, οι κριαρομαχίες και οι κοκορομαχίες. Εκτός από τα σπορ, στα καφενεία και σε άλλα καταστήματα αναψυχής οι κάτοικοι των πόλεων επιδίδονταν σε επιτραπέζια παιχνίδια, όπως την τάβλα (τάβλι) και το σατράντς (σκάκι).Το κυνήγι ήταν η πιο αγαπημένη ομαδική διασκέδαση της ανώτατης Οθωμανικής ελίτ. Απαιτούσε ιδιαίτερη οργάνωση και επιμελημένη προπαρασκευή. Ολόκληρα χωριά ή συγκεκριμένα πρόσωπα, οι γερακάρηδες (doganci), φρόντιζαν για την εκπαίδευση και την αποστολή γερακιών στην Πύλη για τα κυνήγια του σουλτάνου, με αντάλλαγμα μεγάλες φορολογικές απαλλαγές και διευκολύνσεις. Οι κυνηγότοποι βρίσκονταν κυρίως στη Θράκη, αν και μερικές φορές ο σουλτάνος έφτανε ως και τη Θεσσαλία και την Ήπειρο για να κυνηγήσει. Η ακολουθία του ήταν πολυμελής και το πέρασμά της δημιουργούσε προβλήματα στους χωρικούς, καθώς δεν ήταν λίγες οι φορές που εξαναγκάζονταν να καλύψουν τις ανάγκες του κυνηγιού ακόμα και με τις ζωές τους, αφού τους χρησιμοποιούσαν ως ζωντανά δολώματα ή και ως θηράματα. Πηγή: http://www.fhw.gr/chronos/11/el/gr/gathering/links/sports_links.html /*/

Read More

Το άσμα του Αρμούρη

 

Ακρίτες πίνακας Δ. Σκουρτελη

Το άσμα του Αρμούρη, το οποίο διασώθηκε με την προφορική παράδοση στην Κύπρο, είναι ένα σύντομο έπος (αριθμεί περί τους 200 στίχους). Όπως απέδειξε ο Βέλγος βυζαντινολόγος Ερ. Γκρεγκουάρ (Ο Διγενής Ακρίτας. Η βυζαντινή εποποιία στην ιστορία και την ποίηση, The National Herald, Νέα Υόρκη 1942, 6-9), το άσμα αυτό συντάχτηκε από μαχητή του βυζαντινού στρατού και απηχεί τη βαθιά συγκίνηση των Βυζαντινών για την ηρωική αντεπίθεση κατά των Αράβων στα μέσα του 9ου αι.:

Read More

La Chalcidique vue par Charles Avezou (avril-mai 1914).

 

Samedi 23 mai.

Lever 6 h 1\2. Départ 7 h. En 2 h 1\2 a Ravenikia. Croupes à taillis bas ; chênes verts. Le village, dans un ravin verdoyant, compte 350 maisons *204" (maisons multicolores).

En 1 h 40 à Palaeokhori en contournant le flanc Est du Cholomon, couvert de chênes. En arrivant au village (170 maisons *205), beau bouquet de chênes autour de l'église S. Athanase. L'instituteur Vassilios fait fonction de cafedzi. Pluie torrentielle entre midi et demi et une heure, tonnerre puis pluie fine et persistante. Les journaux athéniens du 7/20 mai confirment la révolte turque en Albanie et l'arrestation d'E... Pacha.

Départ à 2 h 1\2 par des chemins détrempés. En 35 mn à Néokhori (150 maisons?). Très beaux arbres.

Read More

Part of a map of Macedonia and Thrace, 1908

 

Part of a map of Macedonia and Thrace, from The Atlas of Ancient and Classical Geography
by Samuel Butler. Published by J. M. Dent and Co., London, 1908.

Read More